Treća faza radova na otkopavanju ostataka manastira Đurđevac na lokaciji Kriva Rijeka, a koja podrazumijeva otkrivanje vanjske priprate privodi se kraju.
Grupa volontera uz vođstvo četiri arheologa iz zavičajnih muzeja Prijedora i Gradiške intenzivno rade kako bi ovaj manastir, koji datira s kraja 13. vijeka u dogledno vrijeme doživio restauraciju i bio dio turističke ponude Republike Srpske.
Milan Đurđević arheolog iz Gradiške rekao je da je ovo istraživanje nastavak prošlogodišnjih radova.
“Proljetos smo otkopali naos, a u ovoj kampanji radimo na otkrivanju vanjske priprate. Prema dosadašnjim rezultatima zaključili smo da je ova crkva imala srpsko-vizantijski stil što je karakteristično za kraj 13. i početak 14. vijeka. U arhitekturi se taj stil naziva klasični stil paleologa tako da u Južnoj Srbiji i Makedoniji veći broj hramova pripadaju ovom periodu“, pojasnio je Đurđević.
On je najavio da će se u narednom periodu, ako se osiguraju materijalna sredstva izvršiti preostali radovi na otkrivanja temelja manastira i ostalih zidina, potom restauracija i konzervacija kako bi se ostaci spasili od propadanja, a plan je da se na iskopavanju ostataka radi do jeseni.
Načelnik opštine Mile Zlojutro obišao je danas lokaciju gdje se privode kraju radovi na trećoj fazi arheološkog istraživanja.
„Od samog početka radova opština je u skladu sa mogućnostima pomagala ovaj projekat. Riječ je o značajnom arheološkom nalazištu za Kozarsku Dubicu prije svega za istoriju našeg naroda“, rekao je Zlojutro.
On je rekao da je opštinska uprava u fazi registracije u formalno-pravnom smislu muzejske djelatnosti.
„Nismo još odredili lokaciju i prostor budućeg muzeja, a to će biti u Knežici ili u samom gradu“, rekao je Zlojutro i dodao da ova opština ima dovoljno materijala da bi imala Zavičajni muzej.
On je precizirao da su se na teritoriji opštine nalazila značajna rimska naselja, potom srednjovjekovni manastiri, te druga nalazišta.
Zoran Radonjić direktor Muzeja “Kozara” iz Prijedora je rekao da je ovaj muzej trenutno pravni nosilac radova na iskopavanju ostataka.
„Kada uzmemo u obzir da u široj okolini ne postoje slični arheološki lokaliteti možemo zaključiti koliki je značaj Đurđevca i potreba da se prema projektima ove vrste odnosi na ozbiljan i profesionalan način“, rekao je Radonjić i dodao da će u narednom periodu uslijediti nastavak istraživanja.
„Postoje grobnice ktitora i značajnijih ličnosti koje su se sahranjivale unutar hrama, a koje još trebaju da se istraže. U završnoj fazi radova izvršiće se konzervacija i izrada nadstrešnica kako bi bio bolji pristup samom mjestu za turiste“, rekao je Radonjić.
Arheolog Milenko Radivojac iz Prijedora kaže da se s ovim radovima zaokružuje treća faza započetog projekta otkrivanja pronađenih ostataka.
On je naglasio da iako na nepristupačnom i zaraslom terenu uspijevaju izvoditi radove.
„Nedostatak materijalnih sredstava uslovljava i dinamiku ovih radova ali mi se nadamo da će krajem godine situacija biti povoljnija“, rekao je Radivojac i dodao da prava arheološka istraživanja tek slijede kada će biti angaživana i dodatna mehanizacija.
Marijana Kotur direktor Turističke organizacije opštine Kozarska Dubica je potvrdila da su u toku pripreme za postavljanje turističke signalizacije i da će ovo nalazište biti uvršteno u turističku ponudu opštine.